Wellness Kökeni ve Günümüzdeki Yeri
Wellness modern bir kavram olsa da kökeni eskilere dayanır. Önleyici ve bütünsel olarak wellness kavramının temel ilkeleri Hindistan, Çin gibi doğu ülkelerinden Yunanistan ve Roma gibi eski batı uygarlıklarına kadar izlenebilir. 19. yüzyılda Avrupa ve Amerika’da geleneksel tıbba paralel olarak çeşitli entelektüel, dini ve tıbbi hareketler gelişmiştir. Bütünsel ve doğal yaklaşımlara, kendi kendini iyileştirmeye ve önleyici bakıma odaklanan bu hareketler, günümüzde sağlıklı yaşam için sağlam bir temel sağlamıştır. Wellness kavramı ilk kez Dr. Halbert Dunn tarafından kullanmış ve Dunn’un 1961 yılında yayınlamış olduğu “Yüksek Seviye Wellness” adlı kitapta yer almıştır. Bu dönemden itibaren günden güne bilinirliği artan wellness, yaşam kalitesi için sorumluluk üstlenmeyi hedefleyen bir yaklaşım olarak günümüzde de oldukça fazla araştırılan bir konudur.
Wellness Türleri Nelerdir?
Wellness kavramı, sağlıklı bir yaşam tarzını ve genel anlamda sağlığı besleyerek inşa eden bir ortam yaratmaya yardımcı olan farklı alt boyutları içerir. Bunlar wellness türleri olarak da tanımlanabilir ve şu şekildedir:
Fiziksel Wellness
Fiziksel wellness beslenme, egzersiz, kilo yönetimi, ergonomi, tütün ürünleri kullanımı, hastalıklar ve hastalıkların önlenmesi gibi pek çok farklı konuya odaklanır. Diğer bir deyişle vücudun fiziksel yönleriyle ilgili tüm sağlık alanlarını kapsayan wellness türüdür ve egzersiz, beslenme, uyku gibi yollarla fiziksel sağlığı beslemeyi hedefler.
Zihinsel Wellness
Entelektüel wellness olarak da adlandırılan zihinsel wellness; mental sağlık, düşünmeyi teşvik eden ve geliştiren zihinsel aktiviteler, zihinsel gelişim gibi alanlara ilişkin wellness türüdür. Bu alt alan genel olarak öğrenme, problem çözme, yaratıcılık vb. yollarla dünyayla etkileşim kurmayı hedefler.
Duygusal Wellness
Duygusal wellness, kişisel duyguları tanımlama ve bu duygularla başa çıkma becerisini kapsar. Hayatın stresleriyle başarılı bir şekilde başa çıkma, değişime ve zor zamanlara uyum sağlama becerisi olarak tanımlanan duygusal iyiliği geliştirmeyi hedefler. Duyguların farkında olmak, onları kabul ve ifade etmek, başkalarının duygularını anlamak gibi alanlarda çalışır.
Duygusal, fiziksel ve zihinsel wellness haricinde mesleki, sosyal, çevresel ve finansal wellness gibi farklı alt odaklar da mevcuttur. Bunların bazıları spiriteül denge gibi kavramlara da odaklanır. Tüm bunlar genel olarak çok yönlü bir şekilde sağlığın ve refahın iyileştirilmesini, yaşam kalitesinin yükseltilmesini hedef alır.
Wellness ile Sağlıklı Yaşam Arasındaki Fark
Genel anlamda sağlıklı yaşam algısı büyük oranda fiziksel sağlığa, bir miktar da ruhsal sağlığa odaklanan bir algıdır. Wellness ise sağlığı çok daha farklı boyutlardan ele alır. Sağlık için çabalamayı içermesine ek olarak wellness, sağlıklı yaşamdan ziyade daha çok hayatı tam olarak yaşamakla ilgilidir. Bunun için potansiyellerin ve mevcut koşulların izin verdiği en iyi insan türü olmanızı hedeflemenize yardımcı olur. Yine sağlıklı yaşam algısından farklı olarak wellness, sağlığı doğrudan etkileyen zihin, beden, mesleki yaşam, sosyal ve fiziksel çevre gibi alanlarda bir denge arayışıdır.
Sağlık alanında daha fazla bilgi almak için “Papatya Yağının Cilde Faydaları”, “Jojoba Yağının Cilde Faydaları” gibi diğer içeriklerimize de göz atabilirsiniz.